Dân trí
Từ những thanh tre thô cứng, những con chuồn chuồn tre nhiều màu sắc của xã Thạch Xá đã được xuất khẩu đi khắp nơi phục vụ du khách như: Mỹ, Italia, Trung Quốc…
lạ mắt nghề làm chuồn tre Thạch Xá
Giữ ký ức tuổi thơ
Nghề làm chuồn chuồn tre tới với những người dân Thạch Xá (Thạch Thất, Hà Nội) như một cái duyên.
Ông Đỗ Văn Liên, một trong những người trước tiên làm chuồn chuồn tre và còn duy trì tới hôm nay cho biết: “Rất tình cờ, khi tôi còn ở gần chùa tây thiên, 1 khách du lịch về đây đã mang theo một con chuồn chuồn làm bằng tre, tôi thấy nó rất lạ mắt và có sẵn nghề làm mây tre đan trong tay, gia đình tôi khởi đầu tìm tòi cách để làm ra những con chuồn chuồn tre như hiện nay”.
Để tạo ra được những chú chuồn chuồn sinh động, người thợ trong làng phải chọn được tre bánh tẻ – loại tre không được quá già hay quá non, ở các vùng núi như Hòa Bình, Hà Giang, Thanh Hóa, nơi ấy tre mới cứng cáp, đốt dài.
Để làm xong phần thô của 1 con chuồn chuồn tre, người thợ phải làm gần 10 công đoạn. Việc trước tiên là cạo bỏ lớp vỏ xanh bên ngoài, sau đó đem phơi khô, để nước trong thân tre bốc hơi hết.
Ông Đỗ Văn Liên (Thạch Xá, Thạch Thất, Hà Nội) làm nghề chuồn chuồn tre đã gần 20 năm.
Tiếp theo, tiến hành các công đoạn tỉ mỉ, công phu và đúng đắn: Cắt phân thành từng thanh tre nhỏ, có chiều rộng khoảng 1cm để làm phòng ban cánh, thân; Uốn cong phần mỏ bằng thanh sắt nung đỏ; Lắp ghép cánh vào thân và sau rốt là sơn màu, vẽ họa tiết.
Gắn cánh lên thân chuồn chuồn là công đoạn quan yếu nhất, bởi vì nó quyết định chuồn chuồn có giữ được thăng bằng hay không.
Người thợ phải tháo ra lắp vào nhiều lần và kiểm tra lại bằng cách đặt chuồn chuồn lên đầu ngón tay mình tới khi chúng giữ được thăng bằng. Công đoạn này phải khôn khéo, tỉ mỉ và chú tâm.
Sau khi hoàn thành vật phẩm ở dạng thô, những người thợ sẽ tạo “phần hồn” cho chuồn chuồn bằng việc quét sơn, trang trí họa tiết có chủ đề về đời sống thôn quê dân dã hoặc theo yêu cầu của khách đặt hàng.
Xuất khẩu cả chuồn chuồn tre sang Mỹ, Italia…
Bén duyên với nghề đã gần 20 năm, ông Liên vẫn nhớ như in những ngày trước tiên tự mày mò làm ra vật phẩm.
Có thời đoạn gia đình ông muốn bỏ nghề, bởi vì hàng làm ra không ai mua: “Nhưng vì cái nghề đã ngấm vào máu rồi nên tôi vẫn quyết tâm làm và tìm đường đi cho vật phẩm lưu niệm này”, ông Liên nói.
Hiện nay, ông đã tìm được đầu ra cho vật phẩm, thậm chí làm không xuể vì số lượng đặt hàng lớn, ông Liên san sớt: “ngày nay tôi có 1 đơn hàng 8000 vật phẩm và 1 đơn hàng 2000 vật phẩm. Chuồn chuồn gia đình tôi làm đã xuất sang Trung Quốc, Italia và sắp tới đây là Mỹ”.
Có duyên với nghề nên lượng khách tìm tới nhà ông mua chuồn chuồn ngày càng nhiều. thuở đầu chỉ có những khách lẻ mua một vài con để làm đồ chơi cho con trẻ, lâu dần, tiếng lành đồn xa, khách quốc tế và nhiều người tới mua với số lượng lớn để bán ở các siêu thị lưu niệm hoặc làm vàng tặng.
Ông Liên còn tiết lộ: “Đơn hàng xuất sang Mỹ sắp tới là chuồn chuồn tre trang trí họa tiết lá cờ của nước Mỹ rất cầu kỳ. Do đặc thù vật phẩm phải làm thủ công, nên tốn nhiều thời kì, có thời đoạn tôi phải làm xuyên đêm để kịp giao hàng cho khách”.
Chuồn chuồn tre được hoàn thiện qua đôi bàn tay của nhiều thế hệ ở làng nghề “sản sinh” ra món đồ chơi gần gụi này. Ngày nay, từ người già tới trẻ nhỏ vẫn miệt mài, không ngừng sáng tạo để làm ra những cánh chuồn chuồn sinh động.
Chuồn chuồn tre được đóng thành các gói 10 con, chung họa tiết nhưng khác màu sắc hoặc trái lại. Khách hàng tới mua có thể lựa chọn những màu sắc và họa tiết nhưng mà mình thích, giá bán dao động 5.000 – 20.000 đồng/con, tùy theo kích cỡ.
Nhờ nghề làm chuồn tre nhưng mà mỗi hộ dân ở Thạch Xá mỗi tháng có thu nhập từ 10-20 triệu đồng.
Và cứ thế, những chú chuồn chuồn tre đã vươn mình ra khỏi lũy tre làng, bay cao, bay xa khắp các tỉnh thành trong và ngoài nước.
Hà Hiền
Theo:https://khachsanthanhdong.com/
